Het nachtkastje van... Roelof ten Napel

Welke boeken liggen en nu op je nachtkastje?

Homo Sacer van Giorgio Agamben (filosofie), Anneke Brassinga’s Grondstoffen (opstellen), Joan Didions verzamelde non-fictie, en de verzamelde interviews met Richard Long. Oh – en de ‘notulen’ van de rechtszaak tegen Jeanne d’Arc!

Wat is het beste boek dat je ooit hebt gelezen?

Onmogelijke vraag, daarom een te uitgebreid lijstje van boeken die elk op hun eigen manier niet zou willen missen: Jesse Balls Silence Once Begun (Sinds het zwijgen begon) en Census, Anne Carsons Autobiography of Red (Autobiografie van rood) en Nox, Paul Celans De niemandroos en Ademwende, Het boek der vragen van Edmond Jabès, Ta-Nehisi Coates’ Between the World and Me (Tussen de wereld en mij) en Virigina Woolfs The Waves (De golven).

Welk boek heeft je aan het huilen gebracht?

Goede vraag. Ik herinner me dat eerlijk gezegd niet goed. Ik geloof dat ik eerder huil bij films of muziek. Boeken ontroeren me op een andere manier.

Welke schrijvers van deze tijd bewonder je het meest?

De Canadese dichteres Anne Carson en de Amerikaanse schrijver Jesse Ball; de eerste om haar inventiviteit, en de behendigheid waarmee ze de meest uiteenlopende onderwerpen naar elkaar toe weet te schrijven, de tweede om de meer dan kraakheldere en consistente stijl – ik kan zijn werk op elke bladzijde openslaan zonder teleurgesteld te worden.

Om welk boek heb je het meest moeten lachen?

Weer zoiets wat ik me slecht herinneren kan. Ik weet dat ik How to Set a Fire and Why (van Ball) erg grappig vond – de vertelpersoon is erg droog en cynisch, dat hielp.

Wie is je favoriete romanpersonage?

Geryon, uit Autobiography of Red (Anne Carson).

Wat is de beste thriller ooit geschreven?

Ik lees eigenlijk zelden thrillers! Als films tellen, vond ik You Were Never Really Here vorig jaar een uitschieter.

Wat je je favoriete liefdesverhaal in de literatuur?

Stiekem geen liefdesverhaal, maar Carsons The Beauty of the Husband (De schoonheid van de echtgenoot) – over een stukgelopen huwelijk – is prachtig.

Je geeft een etentje. Welke drie auteurs (dood of levend) nodig je uit?

Als ze in deze fantasie ook met elkaar kunnen praten, ongeacht hun moedertaal: Franz Kafka, Matsuo Basho en Simone Weil. Ik geloof dat dat een erg goed (en volstrekt onnavolgbaar) gesprek zou opleveren.

Als je de koning zou kunnen dwingen tot het lezen van één boek, welk zou dat zijn?

Heeft die man het niet al druk genoeg? Misschien een dichtbundel, dan kan het steeds even op het toilet. Misschien een hele rééks dichtbundels, liefst recente. Hoe zeg je dat van Antjie Krog?

Wat is het meest overschatte boek?

Als je een boek daadwerkelijk gelezen hebt, kun je het niet over- of onderschatten; elke leeservaring is er één. Wel kun je soms het gevoel hebben dat een boek jou minder doet dan, schijnbaar, anderen. Voor mij was Verdriet is het ding met veren van Max Porter zo’n boek – ik vond het niet slecht, maar had het gevoel zoiets al eerder te hebben gelezen. Als ik er van tevoren minder over had gehoord, had ik het misschien beter gevonden.

En welk het meest ondergewaardeerde?

Ik weet niet of het ondergewaardeerd is, ik geloof dat de meeste mensen die het boek (nog) kennen het wel goed vinden, maar ik begrijp niet dat De honden jagen niet meer van Albert Alberts een minder lang leven lijkt te hebben gehad dan andere boeken die rond die tijd verschenen zijn.

(Ik begrijp overigens ook niet waarom de Nederlandse vertaling van het verzameld werk van Paul Celan niet meer in druk is.)

Wiens levensverhaal zou je willen schrijven?

Dat van Michael Servet. Die werd zowel door de katholieken als door de protestanten ter dood veroordeeld, en uiteindelijk in Genève door Johannes Calvijn verbrand. Omdat-ie niet in de drie-eenheid geloofde, en daar een – stilistisch erg mooi – opstel over geschreven had.

Wat is het laatste boek waarvan je dacht: had ik het maar geschreven?

Ik ken dat gevoel eigenlijk niet. Als iemand anders een boek geschreven heeft, geeft dat mij de kans het te lezen. Wel ben ik van sommige schrijvers benieuwd naar het maakproces – ik had graag eens meegemaakt hoe bijvoorbeeld Alice Munro aan haar verhalen werkte, toen ze nog schreef.

Wie is je favoriete romanschrijver/dichter aller tijden?

Een favoriete X allertijden begint al vlug op God te lijken, dus ik verwijs met een laf gemak terug naar alle schrijvers en dichters die ik onderhand genoemd heb. Meer dan genoeg favorieten.